Jaskra u psa to poważna choroba oczu, która prowadzi do stopniowego lub nagłego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Nieleczona może doprowadzić do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i całkowitej utraty wzroku. Choroba ta jest bolesna i wymaga szybkiej interwencji weterynaryjnej. Wiele psów cierpiących na jaskrę przez długi czas nie wykazuje wyraźnych objawów, dlatego niezwykle ważna jest profilaktyka oraz wczesne rozpoznanie choroby. W artykule omówimy przyczyny, objawy, metody diagnostyki, sposoby leczenia oraz profilaktykę jaskry u psów.

Przyczyny jaskry u psów

Jaskra rozwija się, gdy dochodzi do zaburzenia odpływu cieczy wodnistej z wnętrza oka, co prowadzi do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. To nadciśnienie powoduje uszkodzenie nerwu wzrokowego i stopniowe zanikanie siatkówki. Wyróżnia się dwa główne typy jaskry:

1. Jaskra pierwotna – ma podłoże genetyczne i występuje u ras predysponowanych. Najczęściej dotyka:
   • Cocker spaniele
   • Basset houndy
   • Beagle
   • Sznaucery
   • Chow-chow
   • Husky syberyjskie
   • Samojedy
   • Setery

   W tym przypadku problem wynika z wadliwej budowy kąta przesączania, który odpowiada za odpływ cieczy wodnistej z oka.

2. Jaskra wtórna – jest wynikiem innej choroby lub urazu. Może być spowodowana przez:
   • Zapalenie błony naczyniowej oka
   • Nowotwory wewnątrzgałkowe
   • Uszkodzenie soczewki (np. zwichnięcie)
   • Uraz mechaniczny
   • Powikłania pooperacyjne
   • Krwotok do wnętrza gałki ocznej

Jaskra wtórna może rozwinąć się u psów każdej rasy i w każdym wieku, dlatego każda zmiana w zachowaniu psa i wyglądzie jego oczu powinna być skonsultowana z weterynarzem.

Objawy jaskry u psa

Jaskra może rozwijać się stopniowo (postać przewlekła) lub nagle (postać ostra). W obu przypadkach wymaga natychmiastowej pomocy weterynaryjnej.

Objawy jaskry ostrej:

• Silny ból oka – pies może trzeć łapą oko, skomleć, unikać dotyku
• Zaczerwienienie oka – rozszerzone naczynia krwionośne
• Zamknięcie powieki – pies unika światła i ma problem z otwieraniem oka
• Powiększenie gałki ocznej – wyraźne uwypuklenie oka
• Mleczno-niebieskie zmętnienie rogówki
• Nagła utrata wzroku – pies może dezorientować się, wpadać na przedmioty

Objawy jaskry przewlekłej:

• Stopniowe pogarszanie wzroku – pies gorzej orientuje się w przestrzeni, szczególnie w ciemności
• Oko wydaje się większe niż drugie – tzw. buphthalmus (powiększona gałka oczna)
• Zanik źrenicznej reakcji na światło – źrenica nie zwęża się prawidłowo
• Łzawienie i podrażnienie oka
• Apatia i brak energii – pies może być ospały, unikać zabawy

Jaskra jest niezwykle bolesna, dlatego psy mogą wykazywać nietypowe zachowanie, takie jak agresja lub nadmierne chowanie się. W przypadku nagłego ataku jaskry liczy się każda godzina – szybka interwencja weterynaryjna może uratować wzrok psa.

Jak diagnozuje się jaskrę u psów?

Jeśli podejrzewasz, że Twój pies ma problem z oczami, niezbędna jest wizyta u weterynarza. Diagnoza jaskry wymaga specjalistycznych badań, takich jak:

• Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (tonometria) – wykonuje się go za pomocą tonometru. Prawidłowe ciśnienie w oku psa wynosi 10-25 mmHg. Podwyższone wartości mogą świadczyć o jaskrze.
• Badanie dna oka – ocena siatkówki i nerwu wzrokowego pod kątem uszkodzeń.
• Oftalmoskopia – sprawdzenie struktur oka, w tym kąta przesączania.
• USG oka – jeśli gałka oczna jest powiększona lub występują zmiany w soczewce.

Wczesna diagnoza ma kluczowe znaczenie, ponieważ w zaawansowanych stadiach jaskry dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego.

Leczenie jaskry u psa

Leczenie jaskry zależy od stopnia zaawansowania choroby. W niektórych przypadkach możliwe jest kontrolowanie ciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą leków, jednak w wielu sytuacjach konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Terapia farmakologiczna

• Leki obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe – najczęściej stosowane są inhibitory anhydrazy węglanowej (np. dorzolamid) i beta-blokery (np. tymolol).
• Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – pomagają zmniejszyć dyskomfort i stan zapalny.
• Leki zmniejszające produkcję cieczy wodnistej – stosowane w celu redukcji ciśnienia w oku.

Zabiegi chirurgiczne

Jeśli leki nie przynoszą efektów, konieczna może być operacja. Możliwe metody to:

• Laserowa cyklofotokoagulacja – zmniejsza produkcję cieczy wodnistej poprzez zniszczenie części ciała rzęskowego.
• Usunięcie gałki ocznej (enukleacja) – w przypadkach, gdy oko jest bardzo uszkodzone i bolesne.
• Wszczepienie implantów drenów – pozwala kontrolować odpływ cieczy wodnistej.

Jak zapobiegać jaskrze u psa?

Chociaż jaskry nie można całkowicie uniknąć, można zmniejszyć ryzyko jej rozwoju:

• Regularne badania okulistyczne – zwłaszcza u ras predysponowanych.
• Kontrola ciśnienia wewnątrzgałkowego – badania profilaktyczne u starszych psów.
• Unikanie urazów oka – psy powinny unikać kontaktu z ostrymi przedmiotami i niebezpiecznymi sytuacjami.
• Leczenie chorób oczu – każda infekcja, zapalenie czy inne zaburzenie powinny być leczone na wczesnym etapie.

Jaskra u psa to poważna choroba, która może prowadzić do trwałej ślepoty, jeśli nie zostanie wcześnie wykryta i leczona. Regularne kontrole u weterynarza, szybka reakcja na niepokojące objawy i odpowiednie leczenie mogą znacząco poprawić jakość życia psa oraz zapobiec nieodwracalnym uszkodzeniom wzroku. Oczy psa wymagają szczególnej troski, a wczesne rozpoznanie jaskry daje szansę na jej skuteczne opanowanie.